تأثیراعتدال بر تربیت دینی
تأثیراعتدال بر تربیت دینی
مقدمه :
ﺷﻨﺎﺧﺖ درﺳﺖ و ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻌﺎرف راهی برای ﺗﻘﻮﻳﺖ اﻳﻤﺎن و اﺷﺘﻴﺎق ﺑﺮای ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻓﺮاﻳﺾ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه برای ﻣﻬﺎر ﺷﺒﻬﺎت و یا دﻓﻊ آن ﻫﺎﺳﺖ .
نقشﺗﻮازن در ﭘﺮورش روﺣﻴﻪ ﺗﻌﺒّﺪ، ﺗﻌﻘّﻞ و ﺗﻌﻠّقات ﻗﻠﺒﻲ:
ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ ﻧﺴﺒﺖ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﺧﺪا و دﺳﺘﻮرات اﻟﻬﻲ را در ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻃﺮح ﻣﻲ ﻛﻨﺪ:
اول :راﺑﻄﻪ اﻧﺠﺎم ﺗﻜﻠﻴﻒ و اﻃﺎﻋﺖ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﺒﻮلی ﺑﻨﺪﮔﻲ و اﻋﺘﻤﺎد ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺗﺴﻠﻴﻢ در ﺑﺮاﺑﺮﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎی او؛ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اواﻣﺮ و ﻧﻮاﻫﻲ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﻗﺒﻮل آﻧﻬﺎ ﺑﺮاﺳﺎس اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﺟﻬﺎن و اﻧﺴﺎن .
دوم : ﻫﻤﻴﻦ اﻧﺴﺎن ﻛﻪ ﻋﻤﻞ را از ﺳﺮ اﻃﺎﻋﺖ ﻣﻄﻠﻖ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ، ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻘﻠﻲ در ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ اواﻣﺮ و ﻧﻮاﻫﻲ اﻟﻬﻲ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻤﺎل و رﺷﺪ اﻧﺴﺎن را ﺗﻀﻤﻴﻦ میﻛﻨﺪ . اﻳﻦ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻋﻘﻠﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻋﻤﻞ را ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ و اﻋﺘﻤﺎد ﺷﺨﺺ را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ .
ﺳﻮم : ﻫﻤﻴﻦ اﻧﺴﺎن از زاوﻳﻪ ای دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﺪا، ﻛﻪ ﺟﻤﺎل و ﻛﻤﺎل ﻣﻄﻠﻖ اﺳﺖ، ﻋﺸﻖ ﻣﻲ ورزد و او را ﻣﻘﺼﺪ و ﻣﻘﺼﻮد و ﻣﺤﺒﻮب ﺧﻮد ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و ﻣﻲ ﻛﻮﺷﺪ رﺿﺎﻳﺖ ﺧﺎﻃﺮ دوﺳﺖ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﺪ . ﭘﺲ ﻫﺮ ﻛﺎری را ﻛﻪ ﻣﺤﺒﻮب دوﺳﺖ دارد اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ و از آن ﭼﻪ دوﺳﺖ ، ﻧﻤﻲ ﭘﺴﻨﺪد، دوری ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .
اﻳﻦ ﺳﻪ ﺑﻌﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ دﻳﮕﺮ ﺗﻨﺎﻓﺮ ﻧﺪارﻧﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻜﻤﻞ و ﻣﺘﻤﻢ یک دﻳﮕﺮﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﻴﺰاﻧﻲ ﻛﻪ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﺎل ﺑﺮﺳﺪ، ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ او در ﺟﻤﻊ اﻳﻦ ﺳﻪ ﺑﻌﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ . ﺗﺒﻴﻴﻦ دﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ سه ﺑﻌﺪ ﻣﻌﻘﻮﻟﻴﺖدﻳﻦرا،روﺷﻦ می ﻛﻨﺪ، زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﺎی آن را ﻋﻴﺎن ﻣﻲ ﺳﺎزد و ﺗﻌﺒﺪ در ﭘﻴﺸﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺗﻀﻤﻴﻦ می ﻛﻨﺪ .
نتیجه:
ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮی، اﺧﻼﻗﻲ و ﻋﺒﺎدی ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﻃﺮح ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻴﺎن آن ﻫﺎ ﻧﺸﺎن داده ﺷﻮد، ﺑﻪ ﻃﻮری ﻛﻪ داﻧﺶ آﻣﻮز ﻣﺒﺎﺣﺚ اﺧﻼﻗﻲ، ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ و ﻋﺒﺎدی را ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ و ﻧﻈﺮ ﺑﻴﺎﺑﺪ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺑﻪ ﺳﻮی اﺧﻼق و رﻓﺘﺎر ﻣﺘﻌﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﺷﻮد .
( بر گرفته از : کتاب اصول حاکم بر تربیت دینی/ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﻨﻤﺎی درﺳﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﺖ 85 ،دینی-1)